Do kluczowych czynników wzrostu zawartych w płytkach krwi należą:
- transformujący czynnik wzrostu β1 (transforming growth factor β1, TGF-β1);
- płytkopochodny czynnik wzrostu (platelet-derived growth factor, PDGF);
- insulinopodobny czynnik wzrostu 1 (insulin-like growth factor 1, IGF-1);
- naczyniowo-śródbłonkowy czynnik wzrostu (vascular-endothelial growth factor, VEGF);
- nabłonkowy czynnik wzrostu (epidermal growth factor, EGF);
- czynnik wzrostu fibroblastów (fibroblast growth factor, FGF).
TGF-β1 i PDGF stymulują proliferację komórek mezenchymalnych oraz wytwarzanie składników macierzy pozakomórkowej. PDGF to silny stymulator procesu gojenia – płytkopochodny czynnik wzrostu bierze w nim udział od pierwszych godzin po zranieniu i jest wydzielany do zamknięcia rany. PDGF stymuluje proliferację fibroblastów i pobudza produkcję składników macierzy zewnątrzkomórkowej; promuje syntezę kolagenu, reguluje wydzielanie kolagenazy i pełni funkcję czynnika proangiogennego.
TGF-β stymuluje ekspresję genów, które kodują integryny (receptory transbłonowe) oraz białka macierzy zewnątrzkomórkowej. Białka należące do rodziny transformujących czynników wzrostu β hamują proliferację makrofagów i limfocytów, pobudzają angiogenezę, stymulują fibroblasty do produkcji kolagenu oraz regulują sekrecję kolagenozy – wpływają regulacyjnie na procesy degradacji macierzy zewnątrzkomórkowej. Płytki krwi uwalniają TGF-β1 oraz TGF-β2, czyli izoformy, które dominują przede wszystkim po urodzeniu. M.in. dzięki temu rany i nieduże ubytki skóry, które powstały w czasie okresu płodowego, goją się bez blizn.
EGF promuje procesy różnicowania i replikacji komórek nabłonkowych. Wpływa także na aktywność fibroblastów uczestniczących w regeneracji tkanki i reguluje sekrecję kolagenozy.
FGF modyfikuje organizację kolagenu i jest angiogenny – stymuluje angiogenezę, podobnie jak VEGF. Naczyniowo-śródbłonkowy czynnik wzrostu stymuluje proliferację komórek śródbłonka, przyczynia się do budowy nowych naczyń na rusztowaniu z kolagenu i innych białek macierzy zewnątrzkomórkowej. Uczestniczy też w regulacji procesów tworzenia włókien kolagenowych.
IGF reguluje procesy wzrostu komórek, aktywuje keratynocyty i stymuluje proliferację komórek progenitorowych naskórka (komórek macierzystych służących do regeneracji naskórka); IGF-1 przyspiesza procesy gojenia w ścięgnach.
Warto nadmienić, że procesom tworzenia nowych naczyń towarzyszą zwykle makrofagi, które wydzielają własne czynniki proangiogenne i ułatwiają formowanie nowego naczynia oraz stymulują procesy regeneracyjne. Makrofagi produkują i magazynują wiele czynników wzrostu i cytokin, które uczestniczą w procesach naprawczych organizmu. Stanowią źródło czynników wzrostu (np. TGF-β1) oraz wpływają na nasilenie wielu procesów, które przebiegają w początkowych fazach gojenia (jak różnicowanie komórek progenitorowych w miofibroblastach).